Co-creatie met partners, proeftuinen en regio’s in 2024

Nieuwsbericht | 19-12-2023 | 22:51

Versterken en verdiepen in de praktijk, in proeftuinen en regio’s

Momenteel beproeven en ontwikkelen 11 proeftuinen in het land een nieuwe manier van werken. Deze proeftuinen worden door het programmateam ondersteund. De komende periode (2024-2026) staat in het teken van verbreden: van beproeven en ontwikkelen in 11 proeftuinen naar beproeven en ontwikkelen in alle regio’s in het land.

Versterken van de basis

We willen in alle regio’s aan de slag met het versterken van de basis. We weten inmiddels dat een aantal onderdelen essentieel is om te komen tot een verbetering van de kind- en gezinsbescherming. Deze zogenaamde basisbouwstenen vormen het fundament van de aanpak in de regio’s:

• Een stevig, met de uitvoeringspartners afgestemd, bestuurlijk samenwerkingsconstruct;
• Sterke lokale (wijk)teams die werken volgens de vijf basisfuncties voor lokale teams en het Kwaliteitskader Werken aan veiligheid voor lokale (wijk)team en gemeenten;
• Een samenwerking op (domein overstijgende) volwassenenproblematiek; en
• Een cultuurverandering integraal systeem‐ en mensgericht werken bij huishoudens met onveiligheid.

We vragen alle regio’s met deze basisbouwstenen aan de slag te gaan. Het programmateam werkt aan ondersteunende instrumenten op deze bouwstenen en zal regio’s tevens individueel en gezamenlijk ondersteunen door het delen van kennis en informatie en door meedenkkracht.
 

Verdiepen

Naast het versterken van de basis gaan we verdiepen. Uit de monitoring en gesprekken met proeftuinen is een 8-tal bouwstenen essentieel gebleken om door te ontwikkelen. Elk van de proeftuinen heeft de opdracht gekregen met twee tot drie van deze bouwstenen aan de slag te gaan. Per bouwsteen wordt een ontwikkelgroep ingericht, waarin wordt beproefd wat werkt en wordt bezien hoe wat werkt kan worden geïmplementeerd en opgeschaald. In de ontwikkelgroep zitten de proeftuinen die aan deze bouwsteen werken. In de ontwikkelgroep zitten daarnaast een aantal regio’s. Zij kijken mee: zou wat de proeftuinen beproeven ook kunnen werken in de context van hun regio’s? En wat zou er nodig zijn om deze bouwsteen in hun regio’s te implementeren? Het programmateam faciliteert, verrijkt met (wetenschappelijke) kennis uit de kennis- en leerinfrastructuur van het programma en ontwikkelt zo nodig landelijke kaders en instrumenten. Hieronder de lijst met verdiepende bouwstenen. Medio januari 2024 ontvangen alle regio’s de uitnodiging om interesse tot deelname aan de ontwikkelgroepen kenbaar te maken.

• Integrale sturing en monitoring
• Verbinding zorg en straf / juridische systeemgerichte interventies
• Verbinding volwassenenproblematiek (incl. bestaanszekerheid)
• Dossiervorming en gegevensuitwisseling
• Basishandelingskader
• Ervaringsdeskundigheid
• Lerende organisatie
• Reflectie en intervisie

Ondersteunen en ontmoeten

In 2024 worden vijf Meet Ups georganiseerd voor projectleiders/regiocontactpersonen van alle regio’s. Elk van deze Meet Ups staan er één of twee bouwstenen centraal. Er zal veel tijd worden ingeruimd voor met en van elkaar leren op deze bouwstenen. Natuurlijk worden de regio’s tijdens deze Meet Ups ook bijgepraat over de landelijke ontwikkelingen. Naast de Meet Ups voor projectleiders wordt er in 2024 vier keer een bijeenkomst georganiseerd voor gemeentelijke beleidsmedewerkers, waar specifiek aandacht is voor de opdrachtgevende rol van gemeenten.
 
Naast de Meet Ups zal in alle regio’s elk half jaar een halfjaargesprek worden gevoerd. Daarin wordt besproken waar de regio staat en wat er nodig is om een stap verder te komen. Er wordt besproken wat er landelijk kan worden geleerd van de regio en hoe de regio kan bijdragen aan de ontwikkeling van kennis. En er wordt besproken met welk maatwerk het programmateam de regio kan ondersteunen. Een regio kan ook altijd individueel contact zoeken met het landelijk programmateam. Per landsdeel is er één contactpersoon vanuit het landelijk programmateam, die beschikbaar is voor vragen, opmerkingen en suggesties.
 
Informatie wordt doorlopend gedeeld via deze website, via de nieuwsbrief en via 1Sociaal Domein. Ook is er een maandelijks inloopuur voor inhoudelijke en juridische vragen uit regio’s. Tot slot worden ervaringsdeskundigen in regio’s zo nodig op maat begeleid door het team van ervaringsdeskundigen binnen het landelijk programmateam en wordt er een community van mensen met ervaring gebouwd.
 

Van praktijk naar beleid in werkgroepen met partners

De uitkomsten van het ontwikkelen in de praktijk benutten we voor het maken van beleid. Ook dat doen we samen. Er starten in Q1 2024 zes werkgroepen, die bijdragen aan het voorbereiden, opstellen en uitvoeren van projectplannen door het programma en aan de gezamenlijke voorbereiding van te nemen besluiten door ambtelijk en bestuurlijk opdrachtgevers:

• Versterking lokale teams
• Regionale veiligheidsteams
• Handelingskader
• Informatievoorziening
• Kennis- en leerinfrastructuur
• Wetgeving, rechtsbescherming en interventies

 
De lessen uit de praktijk die in de ontwikkelgroepen worden opgedaan, zijn leidend bij de beleidsontwikkeling in de werkgroepen. Niet elk beleidsvraagstuk kan in een proeftuin of regio worden beproefd en opgewerkt. Mede omdat enkel binnen bestaande juridische kaders kan worden beproefd en/of professionals niet met inrichtingsvraagstukken (centraal of decentraal inrichten) bezig zijn. Daarom verschillen sommige ontwikkel- en partnergroepen qua scope. Deelnemers van de werkgroepen zijn de landelijke partners uit ring 1 (Associatie Wijkteams, Raad voor de Kinderbescherming, Gecertificeerde Instellingen en Landelijk Netwerk Veilig Thuis) en ring 2 (gemeenten, de Politie, Nederlandse GGZ, Jeugdzorg Nederland, onderwijs, Rechterlijke Macht, Openbaar Ministerie, 3RO, huisartsen, kennisinstituten, vrouwenopvang, GGD GHOR Nederland, Divosa en Sociaal Werk Nederland). In elke werkgroep zitten daarnaast 1 tot 2 proeftuinen die actief zijn op het betreffende onderwerp, om de verbinding met de praktijk goed te maken. Het programmateam levert voor elke werkgroep een trekker, die ook zorgt voor de verbinding met de aanpalende ontwikkelgroepen en werkgroepen.

In onderstaande afbeelding is te zien hoe de werk- en ontwikkelgroepen zich verhouden tot de governance van het programma.