De Nationale Kinderrechtendialoog: In gesprek blijven over de rechten van kinderen in Nederland
Op 22 april 2024 vond de tweede editie van de jaarlijkse Nationale Kinderrechtendialoog in Utrecht plaats, waar kinderen, jongeren, kinderrechtenorganisaties en ministeries samen kwamen. Het werd een dag van ontmoeting, samenwerking en een open dialoog over kinderrechten in Nederland, waarbij toegewerkt werd naar concrete actiepunten om deze te versterken.
De deelnemers werden enthousiast verwelkomd door Marieke Kleiboer, directeur Jeugd bij het ministerie van VWS. De eerste bijzondere keynote speaker was Ann Skelton, hoogleraar kinderrechten en de voorzitter van het VN-kinderrechtencomité. Zij sprak over het belang van de samenwerking op kinderrechten die tijdens deze dag gecreëerd wordt.
Ze benadrukte dat Nederlandse kinderen één van de gelukkigste kinderen van de wereld zijn. Tegelijkertijd blijven er uitdagingen en moet rekening gehouden worden met kinderen in kwetsbare situaties, zoals kinderen in asielprocedures en kinderen die in aanraking komen met justitie. Ook moeten we aandacht behouden voor de kinderen in het gehele Nederlands Koninkrijk en daarbij niet de kinderen op de Caribische Eilanden vergeten. De aanbevelingen gegeven door het VN-Kinderrechtencomité kunnen hierbij goede handvaten zijn:
Eigenlijk zou de Nederlandse overheid de aanbevelingen van het VN-Kinderrechtencomité aan moeten vliegen als een to-do-list. Stapsgewijs en duidelijk inzichtelijk.
Kinderrechtentoets
Om de brug te slaan tussen de aanbevelingen van het VN-Kinderrechtencomité en de beleidspraktijk, heeft de Kinderombudsman gewerkt aan een Kinderrechtentoets. Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer nam de deelnemers van de Nationale Kinderrechtendialoog mee in deze kinderrechtentoets en het belang van het kindvriendelijk maken van beleid en wetgeving.
Met een kinderrechtentoets wordt beleid, wet- en regelgeving getoetst aan de hand van kinderrechten om korte- en langetermijneffecten op kinderrechten in kaart te brengen. Dit geldt voor wetgeving en beleid dat gaat om zaken die voor kinderen belangrijk zijn, maar juist ook voor wanneer dit niet duidelijk het geval is. Het belang van het kind kan hiermee goed meegewogen worden in de besluitvorming. Bovendien wordt inzichtelijk dat wetgeving soms anders uit kan pakken voor kinderen in kwetsbare situaties.
Kinderen in de lead
Het credo ‘niets over ons, zonder ons’ was zeker van toepassing op deze kinderrechtendialoog. Adviezen van kinderen en jongeren vormden de rode draad van de dag. De aanwezige kinderen lieten onder begeleiding van stichting de Kleine Ambassade door middel van een adviesvideo zien welke acties volgens hen opgepakt moeten worden op de thema’s armoede, mentaal welzijn en jeugdhulp/jeugdbescherming. Ook werd stilgestaan bij manieren waarop de stem van kinderen beter gehoord kan worden, middels een heuse participatielunch als goed voorbeeld.
Van gesprekken naar acties
In de aanloop naar de tweede editie van de Nationale Kinderrechtendialoog werd de kracht van samenwerking en de aandacht op de aanbevelingen van het VN-Kinderrechtencomité als gezamenlijk doel gesteld. In 2022 legde Nederland voor de laatste keer verantwoording af aan het VN-Kinderrechtencomité.
Deze tweede editie van de Nationale Kinderrechtendialoog valt hiermee halverwege de periodieke rapportages, wat maakt dat het juist nu van belang is focus te houden op de aanbevelingen en verder te kijken naar de benodigde acties om hier betekenisvol mee aan de slag te gaan. Daarom werd de dag afgesloten met rondetafelgesprekken waarin werd gewerkt aan concrete acties op de tien thema’s: discriminatie, kinder- en jongerenparticipatie, geweld tegen kinderen, jeugdhulp en jeugdbescherming, mentaal welzijn, armoede, onderwijs, migratie, kinderhandel en seksuele uitbuiting en jeugdstrafrecht.