Cliëntparticipatie in het gedwongen kader
In de praktijk
Twee jonge kinderen zien dat hun vader hun moeder slaat. En dat is niet voor de eerste keer. Omdat er ernstige zorgen zijn over de ontwikkeling van de kinderen, is ondertoezichtstelling aan de orde. Dat is de druppel voor de Iraanse Yasamin*, die een scheiding in gang zet. Ze heeft echter geen geld, geen woning, geen netwerk. Maar wel een ‘maatje’: Tineke Voogd.
Yasamin is door Partners voor Jeugd gekoppeld aan Tineke. Een schot in de roos, aldus Yasamin:
'Tineke gaf me het gevoel dat ik er niet alleen voor stond. Ze is overal mee naartoe geweest. Naar het Centrum voor Jeugd en Gezin voor advies. Naar De Jeugd- & Gezinsbeschermers voor hulp. Naar de politie om aangifte te doen van mishandeling als mijn ex-man me weer eens pijn deed. Naar de woningbouwvereniging om woonruimte te regelen. Ik wist niet eens dat ik recht had op een urgentieverklaring. Nu heb ik een baan en een huis, een veilige plek waar mijn kinderen kunnen opgroeien. Ik ben Tineke ontzettend dankbaar dat ze er altijd voor me was.'
Knoop in de buik
Maatjes zoals Tineke zijn ex-cliënten. Ouders die zelf een (bijna) uithuisplaatsing van hun kind hebben meegemaakt. En dus als geen ander weten wat dit betekent en hoe het voelt, aldus Tineke. Zij is al enkele jaren maatje, als vrijwilliger, en lid van de cliëntenraad van De Jeugd- & Gezinsbeschermers.
Bij mij kunnen mensen als Yasamin hun ei kwijt. Ik ga wel eens mee naar de gemeente of de woningbouwvereniging, maar meestal doe ik gewoon een bakkie koffie. Laat mensen praten. Hun boosheid uiten. Stoom afblazen. Ze mogen me altijd een berichtje sturen. Ook op zaterdagavond. Als het nodig is, dan ben ik er meteen. Laagdrempeliger wordt het niet. Het allerbelangrijkste? Ik ken de knoop die ze in hun buik voelen. De onmacht, het enorme verdriet. Ze voelen dat ik snap wat ze doormaken. Dat is het grote verschil met ‘gewone’ hulpverleners. Ik vind het erg fijn als ik mensen weer een beetje op weg kan helpen.
Praten op basis van gelijkwaardigheid
Xander Frencken werkt als manager bij De Jeugd- & Gezinsbeschermers en heeft cliëntenbeleid in zijn portefeuille:
Als De Jeugd- & Gezinsbeschermers krijgen wij een opdracht van de rechtbank, vaak met als doel het kind te beschermen en zich positief te laten ontwikkelen. Dat betekent dat we soms een moeilijke boodschap vertellen. We werken nu eenmaal in het gedwongen kader. Voor ouders is dat lastig, vaak zitten zij er niet op te wachten. We proberen altijd zo goed mogelijk aan te sluiten bij een gezin, maar dit lukt niet altijd. Ouders en/of jongeren zitten soms met veel vragen of lopen tegen zaken aan in het proces of de communicatie met de jeugd- en gezinsbeschermer. En dan komen er ook nog veel gevoelens en frustraties omhoog. Bovendien voelen ouders zich afhankelijk van ons. Dan is een maatje op basis van gelijkwaardigheid een uitkomst. Iemand die los staat van onze organisatie. Die er is om mee te sparren. Een luisterend oor, die het proces heeft meegemaakt, uitleg of tips kan geven over wat te doen of hoe samen te werken. Dit maatjesproject is een van de manieren waarop we cliëntparticipatie vormgeven. Maar er is meer. Sinds kort gebruiken we ook een app, waarmee ouders en jeugd- en gezinsbeschermer kunnen aangeven hoe tevreden ze zijn over de communicatie. Over hoe wij met elkaar omgaan, ons aan afspraken houden en we aan de doelen werken? Ook in ‘spiegelgesprekken’ met ouders en jongeren wordt informatie opgehaald over ons functioneren. Met als uitgangspunt: wat kunnen we hiervan leren?
* Niet haar echte naam
Ter Lering en InspiratieA Over de eigen sector heenDe maatjes vallen onder het project Cliënten voor Cliënten. Dit is een van de deelprojecten van het grotere project ‘De Stem van de cliënt’, dat gefinancierd wordt met SWING-gelden. SWING was tussen 2015 en 2017 het programma van het ministerie van Veiligheid en Justitie gericht op de doorontwikkeling van de jeugdbescherming en jeugdreclassering. Naast Cliënten voor Cliënten zijn er deelprojecten georganiseerd rondom cliëntenfeedback, betere matching tussen cliënt en begeleider en het geregeld bespreken van de samenwerkingsrelatie. ‘De Stem van de cliënt’ is een project van Partners voor Jeugd. Dit is een samenwerkingsverband tussen De Jeugd- en Gezinsbeschermers en de William Schrikker Groep. Beide organisaties leren veel van elkaar op het gebied van cliëntparticipatie. Daarnaast zijn ze in gesprek hierover met andere organisaties in de (preventieve) jeugdbescherming en jeugdreclassering die voor lopen op het gebied van cliëntparticipatie. B Leidende principesEen maatje bellen of appen is laagdrempeliger dan contact opnemen met Jeugdbescherming. Een maatje weet wat de ander doormaakt en kan daardoor goed aansluiting vinden. C Organisatie en aansturingBij een exit gesprek vraagt De Jeugd- & Gezinsbeschermers of de bijna ex-cliënt maatje wil zijn. Een stuk of vijf mensen hebben hier tot nu toe positief op gereageerd. Het gaat om een kleinschalig maar succesvol project. D AandachtspuntenDoor krapte op de arbeidsmarkt is het voor de sector niet alleen moeilijk om aan de juiste mensen te komen, maar is ook de werkdruk van medewerkers erg hoog. Medewerkers moeten echter de ruimte krijgen om hiermee bewust aan de slag te gaan en cliëntparticipatie een impuls te geven. Als dat het geval is, kunnen zij bijvoorbeeld ook meer maatjes werven. |
Vragen of meer informatie?
Marloes Kenter:
clientbureau@wsg.nu
Meer weblogberichten
Reactie toevoegen
U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.
Reacties
Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.