Boodschap jongeren aan professionals: help stigmatisering tegengaan

Weblogbericht | 01-11-2020 | voor Jeugd & Gezin

'Je kunt me altijd helpen door te zorgen dat ik me gezien voel, bij me te blijven als het slecht gaat en me als volwaardig mens te zien.'

— Boodschap van jongeren aan professionals

Stigma in de jeugdhulp

Over stigmatisering van psychisch kwetsbare kinderen en jongeren is weinig bekend. Cijfers of gedegen kennis over de effecten ontbreken. Kinderen en jongeren geven echter aan hier wel degelijk last van te hebben, ook in de hulpverlening.

Een stigma hangt samen met stereotyperen, aannames doen en in hokjes denken. Dit zijn menselijke processen die zich vaak onbewust afspelen. Dat neemt niet weg dat stigmatisering grote gevolgen kan hebben op emotioneel, cognitief, gedragsmatig en sociaal gebied. Een stigma kan bijvoorbeeld leiden tot eenzaamheid en jongeren kunnen de negatieve associaties die samenhangen met hun kwetsbaarheid op zichzelf gaan toepassen.

'Stigmatiserende opmerkingen kun je makkelijker van je af zetten als je iemand niet kent. Maar een hulpverlener heb je nodig.'

— Jongere

Wat kun je doen als hulpverlener?

De video en bijsluiter doen een dringende oproep om zo bewustzijn en openheid te creëren onder professionals: wees je bewust van stigmatisering in de behandelkamer en van je eigen rol daarin als hulpverlener. Ook binnen de jeugdhulp komen aannames en stereotypen voor.

Het goede nieuws is dat je altijd iets kunt doen om een stigma tegen te gaan en een jongere te helpen. Een greep uit de tips van jongeren in de bijsluiter:

• Besef dat je weleens stigmatiseert: ‘En let daar ook op’
• Durf je kwetsbaar op te stellen: ‘Deel je eigen ervaringen en geef het toe wanneer je iets niet weet.’
• Behandel me als uniek persoon: ‘Ga ervan uit dat ik afwijk van het stereotype’

>> Meer adviezen, ervaringen en verdiepende kennis staan in de bijsluiter en in het kennisdossier Destigmatisering van kinderen en jongeren.

Het Kenniscentrum Kinder- en jeugdpsychiatrie, NJi, en NJR hebben het kennisdossier 'Destigmatisering van kinderen en jongeren' opgesteld. Het kennisdossier brengt alle bestaande wetenschappelijke kennis, praktijkkennis en ervaringskennis over de stigmatisering binnen de jeugdzorg bij elkaar.

'Zelfstigma creëert eenzaamheid op momenten dat je juist anderen nodig hebt.'

— Jongere