Terugblik op themadag ‘Trauma en het lichaam’

Weblogbericht | 30-11-2023 | voor Jeugd & Gezin

"Mensen voelden zich erkend, getroost, gezien en gehoord", vertelt Hameeda. "Dat is zo belangrijk in een wereld waar vaak nog onvoldoende oog is voor trauma en de levenslange impact op de slachtoffers. Het raakt verankerd in elke cel in hun lichaam en laat diepe sporen na. Het is de pijn die men niet kan of wil voelen en probeert te verdoven. Slachtoffers ervaren veel eenzaamheid, vinden zichzelf niet goed genoeg, kunnen overspoeld raken door emoties en ervaren moeite om gevoelens toe te laten. Het gemis van een veilige geborgen jeugd heeft invloed op hun verdere leven."

Trauma en het lichaam

Tijdens deze themadag is dieper ingegaan hoe traumatische gebeurtenissen, die je je al dan niet bewust kan herinneren, kunnen leiden tot pijn in je lichaam. Trauma zit niet alleen in het hoofd, maar ook in het lichaam. Mentaal trauma heeft invloed op je fysieke gesteldheid. Mensen met een jeugdtrauma hebben meer kans op hart- en vaatziekten, diabetes of overgewicht, volgens het onderzoek ACE studie. Stresssystemen kunnen ontregeld raken als je in je jeugd langdurig bent blootgesteld aan verwaarlozing of fysieke, emotionele of seksuele mishandeling. Dat lichamelijke mechanismen over geactiveerd kunnen raken zoals je immuunsysteem, maar ook het stresssysteem dat het stresshormoon cortisol aanmaakt. Dat kan uiteindelijk leiden tot lichamelijke uitputting.

Overweldigende belangstelling

Met de ruim 900 deelnemers zijn velen bereikt met een bijzonder waardevol en sterk inhoudelijk programma met een inspirerend tafelgesprek afgewisseld met boeiende inhoudelijke presentaties en ontroerende omlijsting, onder bezielende begeleiding van dagvoorzitter Hameeda Lakho, directeur Academie voor Herstel en Ervaringsdeskundigheid i.s.m. Ria Andrews, programmamanager huiselijk geweld en kindermishandeling GGD Haaglanden.

Verschillende perspectieven helder en invoelend gemaakt

De verschillende perspectieven zijn helder en invoelend gemaakt door in trauma gespecialiseerde experts Prof. Dr. Jan CM Willems, mensenrechtenjurist, voormalig hoogleraar Kinderrechten VU Amsterdam, Dr. Sietske Dijkstra, psycholoog en expert relationele veiligheid, Dr. Anne Marsman, psycholoog en initiatiefnemer online platform traumanet.nl, Prof. Dr. Elise van de Putte, kinderarts sociale pediatrie en hoogleraar Levensloopgeneeskunde, UMC Utrecht en Wilhelmina kinderziekenhuis (WKZ), voormalig voorzitter LECK, Dr. Marieke Tollenaar, universitair docent Klinische Psychologie aan de Universiteit Leiden, Gisele Vranckx, ervaringsdeskundige huiselijk geweld en kindermishandeling. Met een ontroerende omlijsting met poëzie door Gisele Vranckx en dans door Virgil Ciano, danser, DJ, model en event organisator.

Wat nemen we mee?

In de vele reacties gaven mensen aan zich geliefd, gezien, begrepen, gesteund en getroost te hebben gevoeld. Dat het trauma wat slachtoffers van kindermishandeling meedragen soms niet in woorden is te vangen. Dat de impact van een verloren jeugd van kindermishandeling, wreedheid en liefdeloosheid als een levenslang rouwproces wordt ervaren. Dat juist wat er niet was, als de grootste pijn en als verwonding kan worden ervaren, door het gebrek aan veiligheid, vertrouwen, bescherming, liefde en geborgenheid. Het structureel onderdrukken van stress, het zwijgen en verdringing van emoties als angst, paniek, walging, woede, afschuw en machteloosheid, maakt dat we de verbinding met onszelf, het lichaam, gevoel, anderen en de wereld om ons heen kwijtraken. Het lichaam onthoudt wat je zelf vooral wilt vergeten. Trauma kan zich daardoor sterk nestelen in het lichaam, waardoor het blijft vastzitten en allerlei ziektes kan veroorzaken met desastreuze gevolgen.

Traumasensitief werken

Traumasensitief werken in een traumasensitieve maatschappij is wat hard nodig is, zodat we weer in verbinding staan met elkaar. Onszelf kwetsbaar opstellen en op een gezonde, liefdevolle manier verbinden met onszelf en anderen. We mogen de diepgewortelde overtuiging in twijfel trekken die veel mensen belast; dat we het niet waard zijn om liefde te ontvangen. We mogen grenzen leren aangeven en autonomie ontwikkelen en beter naar onszelf en ons lichaam luisteren. En vooral dat onze stem wordt gehoord en erkend.

Hameeda: "Er valt nog veel winst te behalen door mensen echt te zien, oprecht naar hun verhaal te luisteren en hen passend te bejegenen.”

Deze themadag is mede mogelijk gemaakt door Gemeente Den Haag, GGD Haaglanden, Fonds Slachtofferhulp.

Meer lezen?

Lees het hele verslag inclusief een terugkijklink en presentaties van sprekers als Dr. Sietske Dijkstra en Dr. Anne Marsman over deze impactvolle themadag.