Landelijke aanpak 16-27: Een brug naar toekomst

Weblogbericht | 09-07-2024 | voor Jeugd & Gezin

De relatie dakloosheid en jeugdzorg

Van de jongeren die dak- en thuisloos zijn, heeft zestig procent een ‘verleden’ in de jeugdzorg. Het zijn vaak jongeren die in een gezinshuis, kamertrainingscentrum of een (open of gesloten) behandelgroep woonden en deze plek kwijtraakten rond hun achttiende verjaardag.

“Rond je achttiende eindigt de betrokkenheid van jeugdbescherming en jeugdhulpverlening”, verklaart Den Ouden. “De zorg valt vanaf dat moment onder een andere afdeling bij de gemeente die vaak geen passende contracten hebben met de verblijfsplekken van deze jongeren. Het gevolg is dat zij hun woonplek kwijtraken.”

“Voor deze groep jongeren, die al in een kwetsbare positie zitten, start dan hun vrije val naar beneden”, zegt zij. “Wie dak- of thuisloos is, loopt meer risico op schooluitval, uitbuiting, gedwongen criminaliteit en prostitutie, schulden, werkloosheid en verslaving. Maar los daarvan: deze jongeren hebben de jaren daarvoor hard gewerkt aan hun persoonlijke ontwikkeling en zien dat harde werken in rook opgaan door alle zorgen die ze hebben. ”

Voorkomen dakloosheid

Den Ouden is een gedreven expert op het gebied van jeugdzorg. Zij initieerde de Landelijke Aanpak 16-27 binnen OZJ. Een programma dat zich richt op het voorkomen van dakloosheid onder deze groep jongeren, door het ondersteunen van gemeenten en regio’s bij het maken van een integraal en preventief beleid. Het programma wordt ondersteund door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de VNG.

"Ik weet hoe deze groep jongeren tussen wal en schip valt na het verlaten van jeugdvoorzieningen. Dat raakt me diep. Als we niet ingrijpen, wie doet het dan wél? Ik wil dat we hen helpen een stabiele toekomst op te bouwen."

Om dat te bereiken, bouwde Den Ouden in de Landelijke Aanpak 16-27 aan een integrale benadering die draait om huisvesting en passende zorg, maar ook onderwijs, voldoende financiële middelen en welzijn. Ze benadrukt de noodzaak van een mensgerichte aanpak: "We moeten buiten de lijntjes denken en regels oprekken. Elk verhaal is anders en verdient onze volledige aandacht.”

Voorbij de vooroordelen

Den Ouden stelt dat deze groep jongeren vaak te maken krijgen met vooroordelen; ze zouden onhandelbaar, lui of onaangepast zijn. "Onterechte labels. Veel jongeren krijgen simpelweg niet de juiste ondersteuning die ze nodig hebben.”

Door samen te werken met gemeenten, en zorg- en welzijnsorganisaties streeft Landelijke aanpak 16-27 ernaar dat jongeren na hun verblijf in jeugdvoorzieningen een duurzame huisvesting en ondersteuning krijgen op belangrijke leefgebieden, de zogenaamde ‘Big 5’. Samen met regioadviseurs van het Platform Sociaal Domein wordt er gewerkt aan structurele veranderingen en het verbinden van verschillende leefdomeinen binnen gemeenten.

Den Ouden: “Ik hoop dat we met de Landelijke Aanpak 16-27 deze vooroordelen kunnen doorbreken en hen de kansen bieden om hun potentieel te realiseren, ongeacht hun achtergrond of omstandigheden. Deze jongeren nu loslaten, is de hele investering van de jaren ervoor teniet doen.”

Hervormingsagenda Jeugd:

Net zoals Nicoline den Ouden pleit voor een bredere aanpak in de ondersteuning van jongeren, benadrukt de Hervormingsagenda Jeugd de noodzaak om het jeugdzorgstelsel aan te passen aan veranderende maatschappelijke behoeften. Het akkoord onderstreept de groeiende complexiteit en vraag binnen de jeugdzorg, waarbij samenwerking tussen verschillende sectoren cruciaal is. De focus op een contextgerichte benadering en duurzame oplossingen sluit aan bij de visie van 16-27 op het bieden van ondersteuning aan jongeren na hun verblijf in jeugdvoorzieningen. Deze parallelle inzet voor structurele verandering en holistische ondersteuning vormt een solide basis voor een toekomst waarin alle jongeren de kans moeten krijgen om te gedijen.