Interview met Marieke Kleinjan over integraal onderzoek en jeugdreclassering

Weblogbericht | 31-05-2022 | voor Jeugd & Gezin

In de proeftuin Rotterdam zijn we het werken volgens het Toekomstscenario nu aan het opstarten, met de overtuiging dat het kind en het gezin centraal moeten staan.

Marieke: “Ik denk dat opgroeien in een veilige omgeving later veel problemen kan voorkomen. Het Toekomstscenario probeert oplossingen te bedenken voor gezinnen waar het niet veilig is: hoe kunnen we het anders en beter doen."

Reacties op het Toekomstscenario

“Onze eerste stap daarin was het analyseren van wat er opgehaald is in de internetconsultatie. Daarin kon iedereen reageren op de visie van het Toekomstscenario, van cliënten en cliëntenraden tot verschillende instanties. Daarin hebben cliënten ook een aantal oplossings- en denkrichtingen genoemd voor een betere rechtsbescherming binnen de keten.

We hebben gekeken wat er nu precies gezegd werd en hoe we dat in kunnen zetten in onze proeftuin. Tegelijkertijd hebben we een klankbordgroep samengesteld met zes ervaringsdeskundigen, die heel enthousiast zijn om met ons mee te denken over de start en de uitwerking van de proeftuin in Rotterdam-Rijnmond.”

Rechtsbescherming

Marieke legt uit: “Het was opvallend dat vooral de rechtspositie van cliënten, kinderen en gezinnen werd genoemd. Er werd nadrukkelijk aangegeven dat daar aandacht voor moet komen. Maar rechtsbescherming is heel breed: er is een onafhankelijke toets, het advies aan de rechter, een advocaat, maar ook onafhankelijk cliëntondersteuning. Daar willen we wat mee en hebben een aanvraag ingediend bij het ministerie om aandacht te besteden aan die onafhankelijke cliëntondersteuning als vorm van rechtsbescherming.”

Jeugdreclassering

Marieke noemt jeugdreclassering als één van de onderwerpen waar de proeftuin Rotterdam zich op gaat richten:

We zijn overtuigd van het feit dat jeugdcriminaliteit of dreigende criminele ontwikkeling ook onderdeel is van gezinsproblematiek of een ontwikkelingsbedreiging bij jeugdigen. Daarom willen we dat dit ook onderdeel gaat zijn van het Toekomstscenario.

Wij merken dat er vanuit de overheid veel wordt geïnvesteerd in preventie van criminele jongeren. Daar willen we een koppeling mee maken. Dus echt aan de voorkant veel meer de expertise van justitiële organisaties, maar ook tussen de jeugdreclassering, benutten voor de lokale teams die aan de slag zijn met jongeren die dreigen in het criminele circuit terecht te komen.”

Integraal onderzoek

Ook onderzoek is een belangrijk thema van de proeftuin Rotterdam. Marieke: “We zien dat er door verschillende instanties onderzoek wordt gedaan. Dat begint vaak bij een wijkteam. Daarna doet Veilig Thuis onderzoek naar wat de problemen zijn en welke hulpverlening nodig is. In een volgende fase komt de casus bij de Raad voor de Kinderbescherming en wordt er, weliswaar met een ander doel, weer onderzoek gedaan. Wat wij willen, is dat er een doorgaande lijn is die op elkaar aansluit en dat er integraal onderzoek gedaan wordt.”

Marieke: “We kijken nu hoe we daar invulling aan geven vanuit de proeftuinwijken IJsselmonde en Ridderkerk. We gaan vanuit enkele dossiers een analyse doen. Aan de hand van die casussen kijken we wat er is gebeurd en wat we anders hadden kunnen doen.  Ook in het kader van onderzoek en van mogelijk eerder interveniëren en de expertise meer naar voren halen.”

Incomplete dossiers

Marieke noemt een voorbeeld:

Er was een casus waarbij er al meer dan tien jaar contact is met een gezin van vier kinderen en een problematische scheiding. Veel meldingen bij Veilig Thuis en betrokkenheid van Jeugdbescherming. Bij de analyse van die casus zagen we dat er veel informatie ontbreekt in het dossier; er was geen goed beeld van wat er daadwerkelijk gedaan is. Dan wordt meteen duidelijk dat integraal onderzoek, in samenwerking, belangrijk is. Om een terugkerend patroon te doorbreken.

Omarm het niet-weten

Marieke besluit met een advies aan haar collega’s in de proeftuinen: “Iedereen heeft behoefte aan houvast. Maar kind- en gezinsbescherming is een ingewikkelde opgave. De maakbaarheid kent zijn grenzen en er is veel dat we nog niet weten. Het leren en ontwikkelen is belangrijk in dit proces en dat vraagt veel van professionals en bestuurders. We moeten het niet-weten, het ontdekken en het proces met elkaar omarmen om verder te komen.”