Thuiszitters weer laten geloven in zichzelf

Weblogbericht | 07-03-2022

De Dorpsacademie biedt (twee dagen per week) dagopvang aan vier tot zes thuiszitters. Het doel is hen weer in zichzelf te laten gaan geloven, zodat ze uiteindelijk weer de stap naar het onderwijs durven te zetten. Initiatiefnemer Jenneke van Wijngaarden:

“Op het moment dat wij kinderen zoals Ella binnenkrijgen die maanden thuiszitten, zijn ze vaak weggezakt in een eigen wereldje van gamen, YouTube en een omgedraaid dag- en nachtritme. Zulke jongeren hebben weinig zelfvertrouwen en geen sociale omgeving meer. We gebruiken creativiteit, muziek en soms wat sport en spel om hen weer in beweging te krijgen en ze mogen maar weinig op hun mobieltjes. We leren hen in het atelier veel creatieve technieken. Van graffiti spuiten, schilderen, knutselen tot muziekinstrumenten bespelen. Het zelf iets creëren helpt hen om stukje bij beetje weer in zichzelf te gaan geloven. Daarnaast hebben ze klusjes. En met de groep bereiden we de lunch en we eten samen. Zo worden jongeren geactiveerd. Ons idee? Kijken naar de talenten van de kinderen. Juist omdat ze bij ons op een heel andere manier functioneren dan op school en met andere dingen bezig zijn, komen andere vaardigheden aan het licht. Of het nu gaat om fake news ontmaskeren, ethical hacken, koken, schilderen of muziek maken.”

Diagnose niet belangrijk

De Dorpsacademie valt niet onder de officiële hulpverlening. Een bewuste keuze, omdat de begeleiding niet wil werken op basis van diagnoses en indicaties. Dat brengt echter wel dilemma’s met zich mee, vertelt bestuurslid Alies Dezijn:

“Aan de deur vragen we niet ‘wat heb jij?’, maar ‘wie ben jij?’. En ‘zou je hier bij ons passen?’. De persoonlijke benadering staat centraal. Net als het opbouwen van een band met een kind. In de praktijk betekent dat ook dat de kinderen de twee begeleiders buiten de opvangdagen kunnen bellen. Als een kind bang is bijvoorbeeld, of als jongeren het in het begin moeilijk vinden om te komen na hun lange sociale isolatie. Dan houden de begeleiders telkens contact. Zo van: ‘he, ben je het bed uit? Kom je er zo aan? Waarom lukt het niet? Zullen we even bellen?’ Dat werkt. Wel lastig: de Dorpsacademie is geen zorgverlener. Aan die eisen voldoen we niet – dat willen we ook niet. Dat we buiten de gebaande paden bewegen geeft ons vrijheid maar legt ook beperkingen op. Vooral wat financiering betreft. Ook zien we wel dat we verder moeten professionaliseren. Denk aan facturering, administratie, communicatie. Dat pakken wij als bestuur nu op, zodat Jenneke en Enrico doen waar ze goed in zijn: thuiszitters opvangen.”

Leren omgaan met anderen

Ella zat zes maanden zonder onderwijs thuis, omdat haar problematiek deelname aan onderwijs onmogelijk maakte. Zij verbleef zeven maanden bij de Dorpsacademie.

“Ik móest een eerste stap zetten om weer onder de mensen te komen. Dat vond ik heel lastig. Deze opvang was voor mij een training om weer te wennen aan prikkels en nieuwe mensen om me heen. Dat werd in een veilige omgeving langzaam opgebouwd tot het helemaal goed ging. Niets moest, alles mocht. En je kunt daar echt van alles doen, je kunt het zo gek niet bedenken of het kan. Ik vind het heel fijn dat het bij Jenneke en Enrico niet uitmaakt hoe je bent, hoe je eruit ziet en wat je leuk vindt. Dat heeft mijn ogen geopend: als mensen mij kunnen accepteren zoals ik ben, waarom zou ik dan anderen ook niet kunnen zien zoals ze zijn? Je naasten liefhebben en er voor elkaar zijn, dat heb ik ervan geleerd. Uiteindelijk ben ik weer gestart met school. Dat heb ik wel eerst opgebouwd, met in het begin twee uurtjes per dag. Nu ga ik fulltime naar school.”

*Niet haar echte naam en de foto is niet van De Dorpacademie.

A Over de eigen sector heen

De stichting werkt samen met het sociaal domein. De leerplichtambtenaar treedt soms op als tussenpersoon, maar tieners komen ook via een jeugdconsulent of een orthopedagoog van een school bij hen terecht. Of ouders vinden de Dorpsacademie via de website of van horen zeggen. De bekostiging vindt plaats via een Persoonsgebonden budget (PGB). De stichting ontvangt daarnaast voor een periode van drie jaar subsidie uit het innovatiefonds van de gemeente De Ronde Venen om dit initiatief verder te ontwikkelen.

B Leidende principes

• Kunst en cultuur hebben een heilzaam effect op de ontwikkeling van kinderen. Tieners ontdekken dat ze door creativiteit zichzelf kunnen uiten en negatieve ervaringen kunnen verwerken.

• Persoonlijke aandacht is een belangrijke leidraad, waarbij er niet zozeer wordt gekeken naar de gestelde diagnose, maar naar het welbevinden van het kind.

• Ook buiten de reguliere opvangtijden is er ruimte voor het kind om de begeleiders te bellen of te appen.

C Organisatie en aansturing

In 2018 werd De Dorpsacademie officieel een stichting met een bestuur. Dagelijkse leiding is in handen van Jenneke van Wijngaarden en Enrico Ekio Toledo. Er is daarnaast één vrijwilliger die zich elke dag richt op het maken van de lunch, samen met de kinderen. Ook komen er geregeld gastdocenten over de vloer. Het bestuur zorgt voor financiering, facturering, administratie en communicatie en promotie.

D Aandachtspunten

Meer ruimte bieden aan afwijkende initiatieven kan helpen om een oplossing te vinden voor het probleem van thuiszittende jongeren. Daarvoor heb je wel de juiste mensen nodig. In dit geval een beeldend kunstenaar en muzikant die veel ervaring hebben met het omgaan met jongeren met (vaak complexe) problematiek. Daarnaast is het helpend als gemeenten open staan voor dergelijke onconventionele vormen van opvang voor thuiszitters.

Update Dorpsacademie in coronatijd

Jenneke:

"Het is een bijzondere tijd. Ineens zijn niet alleen de scholieren van Stichting Dorpsacademie, maar alle kinderen in Nederland thuiszitter geworden. Zij merken nu wat de Dorpsacademianen allang wisten: verplicht thuiszitten is alles behalve leuk. Toch moest het even, want ook voor hen gelden de regels van het RIVM.

Maar De Dorpsacademie zou De Dorpsacademie niet zijn als ze niet met een creatieve oplossing zouden komen. Jongeren konden niet meer samen met elkaar, maar wel met hun gezin langskomen om creatief aan de slag te gaan. Er werd gezorgd dat er genoeg materialen in huis waren en voor- en achteraf werd alles goed schoongemaakt.

Na 1 juni is ook de Dorpsacademie weer op de vertrouwde manier opengegaan voor alle jongeren, met inachtneming van alle regels van het RIVM."

Vanaf nu is De Dorpsacademie weer helemaal als vanouds geopend, met inachtneming van de RIVM-richtlijnen. Niet alle jongeren maakten gebruik van De Dorpsacademie 'coronastyle', maar met alle jongeren was contact en sinds deze week komen alle jongeren die voorheen ook kwamen.

Meer informatie

Jenneke van Wijngaarden | De Dorpsacademie
info@stichtingdorpsacademie.nl